„Wśród Unitów na Podlasiu,

pamiętniki wycieczek misyjnych”,

ks. Jan Urban

W tym roku wypada 150. rocznica Męczeństwa bł. Wincentego jego 12 Towarzyszy. Diecezjalne Wydawnictwo „Unitas” przedstawia ważną publikację – opowieść ks. Jana Urbana, który udał się na Podlasie w bardzo niebezpieczną, ale równie upragnioną misję duszpasterską do prześladowanych Unitów. Zachowanie „wiary ojców” kosztowało wiele cierpienia a nawet utratę życia. Młodzi ludzie wielokrotnie udawali się w daleką drogę do Krakowa, aby tam zawierać sakrament małżeństwa w Kościele Katolickim. Natomiast z Krakowa na ziemię podlaską udawali się – także z niebezpieczną misją – Ojcowie Jezuici.

Jednym z nich był ks. Jan Urban, który wspomina swoją posługę wśród tego męczeńskiego ludu w latach 1902-1903. Świadectwa, zarówno Unitów i ich wielkiego przywiązania do sakramentów, jak i kapłana, który podejmuje się takiej misji i sam jest poruszony ich wiarą, znaczą bardzo wiele w dzisiejszych czasach kryzysu wiary, życia sakramentalnego, dojrzałego przyjmowania powołania.

Ks. Urban służył im w zwyczajnej posłudze kapłańskiej: nauczał, chrzcił, spowiadał, sprawował Msze Święte, przyjmował do tercjarstwa, jednakże okoliczności misji nadają jej nadzwyczajnego charakteru – swoje nazwisko i kapłaństwo ukrywał pod tożsamością agenta handlowego. Tajną misję prowadził od Białej Podlaskiej przez okolice Konstantynowa, Terespola, Włodawy, Parczewa, Wisznic, Derewicznej i zakończył przy Radzyniu.

Uporządkowane zapiski, dzień po dniu z podaniem daty, miejscowości wielu nazwisk – wydane po raz pierwszy w 1923 roku, doczekały się drugiego wydania. Biskup Kazimierz Gurda napisał wstęp a redakcja opatrzyła przypisami. Książkę „Wśród Unitów na Podlasiu” można nabyć w przedsionku kościoła.